နိုင်ငံေရးအစီရင်ခံစာ အပိုင်း(၁)
အမျိုးသားဒီမိုကေရစီအဖွဲ့ချုပ်သည် ၁၉၈၈ ဒီမိုကေရစီအေရးေတာ်ပံုြကီးမှ ေမွးဖွားေပး ခဲ့ေသာ ြပည်သူ့ပါတီတစ်ရပ်ြဖစ်သည်။ အဖွဲ့ချုပ် ဥက္ကဌ၊ လူထုေခါင်းေဆာင်၊ ဒီမိုကေရစီ ေခါင်းေဆာင် ေဒါ်ေအာင်ဆန်းစုြကည်သည်လည်း ြမန်မာနိုင်ငံအတွင်း ေနေရာင်ြခည်ကျေရာက် ရာ ေဒသတိုင်းတွင် အံုြကွနိုးထလာခဲ့ေသာ ဒီမိုကေရစီနှင့် လူ့အခွင့်အေရးရုန်းကန်မှု ဒုတိယ လွတ်လပ်ေရးတိုက်ပွဲြကီးမှ ထွက်ေပါ်လာေသာ ေခါင်းေဆာင်ြဖစ်သည်။
အမျိုးသားဒီမိုကေရစီအဖွဲ့ချုပ်သည် ရှစ်ဆယ့်ရှစ်ဒီမိုကေရစီ အေရးေတာ်ပံုြကီး၏ မွန်ြမတ်သည့် အေမွကို ဆက်ခံခဲ့ေသာ ြပည်သူ့ပါတီြကီးတစ်ရပ်ြဖစ်သည့် အားေလျာ်စွာ -
- (၁) နိုင်ငံေတာ်၏ အချုပ်အြခာအာဏာသည် ြပည်သူလူထုမှ ဆင်းသက်ေစရမည်။
- (၂) အာဏာရှင်စနစ်နှင့် ြပည်သူလူထုကို ဖိနှိပ်ချုပ်ချယ်သည့် နိုင်ငံေရးစနစ်မျိုး ထွန်းကားြခင်းမရှိေစရ။
- (၃) နိုင်ငံေတာ်၏ အာဏာကို မူလပိုင်ရှင်များြဖစ်ြကေသာ ြပည်သူလူထုြကီး၏ လူမှ ဘဝဖွံ့ြဖိုးသာယာေရးအတွက်၊ သူတစ်ပါး၏အကျိုးကို မထိခိုက်ေစဘဲ စည်းကမ်း ရှိစွာြဖင့် ဒီမိုကေရစီကို အေြခခံ၍ တည်ေဆာက်ရန်။
- (၄) အေြခခံလူ့အခွင့်အေရးများကို ဖွဲ့စည်းအုပ်ချုပ်ပံုအေြခခံဥပေဒ၌ အတိအလင်း အာမခံမည် …. ဟူေသာ ရည်ရွယ်ချက်များြဖင့် ဖွဲ့စည်းခဲ့ပါသည်။ ြပည်တွင်း၊ ြပည်ပ၊ ြပည်သူလူထုများစွာ၏ ေထာက်ခံမှုကို ရရှိခဲ့သည်။ ဤြပည်သူလူထု၏ ေထာက်ခံမှု၊ လွတ်လပ်သည့်ဆန္ဒ၊ အာဏာရှင်စနစ်ကို ဖယ်ရှား၍ ဒီမိုကေရစီ ြပည်သူ့အစိုးရတပ်ရပ် ေပါ်ေပါက်ေစေရးစိတ်ဓါတ်များြဖင့် ၁၉၉၀ ြပည့်နှစ် ပါတီစံု အေထွေထွေရွးေကာက်ပွဲြကီးတွင် ေတာင်ြပိုကမ်းြပို အနိုင်ရရှိခဲ့သည်။
ြပည်သူလူထု၏ ဆန္ဒနှင့် ေမျှာ်လင့်ချက်များအေပါ် မထီမဲ့ြမင်ြပုြခင်း၊ ပါတီစံုအေထွေထွ ေရွးေကာက်ပွဲနှင့် ပါဝင်ယှဉ်ြပိုင်ြကသည့် နိုင်ငံေရးပါတီများ၏ ရလဒ်များ လစ်လျူရှုခံခဲ့ရြခင်း သည် ဤနိုင်ငံနှင့် နိုင်ငံသူနိုင်ငံသားများ တိုးတက်ေကာင်းစားေရး လမ်းကို ပိတ်ဆို့ရံုသာမက ဖျက်ဆီးလိုက်သကဲ့သို့ ြဖစ်ေပသည်။
- (က) “အမျိုးသားြပန်လည်ရင်ြကားေစ့ေရး။
- ( ခ ) စစ်မှန်ေသာ ပါတီစံုဒီမိုကေရစီနိုင်ငံေတာ် ေပါ်ေပါက်ေရး။
- (ဂ ) အများြပည်သူတို့ ယံုြကည်လက်ခံေသာ ဖွဲ့စည်းပံုအေြခခံဥပေဒ ေပါ်ထွန်းေရး။ တို့အတွက် ေတွ့ဆံုညှိနှိုင်းအေြဖရှာေရး ….”
ဟူေသာ ရည်ရွယ်ချက်အေြခခံြဖင့် အမျိုးသား ညီလာခံသို့ ၁၉၉၃ မှ ၁၉၉၅ ခုနှစ်အထိ သေဘာထားြကီး၊ စိတ်ရှည်သည်းခံမှုြဖင့် တက်ေရာက် ခဲ့သည်။ သို့ေသာ်လည်း ေမျှာ်လင့်သကဲ့သို့ ပွင့်လင်းလွတ်လပ်စွာ ပါဝင်ပတ်သက်ခွင့် မရရှိခဲ့ပါ။ ၁၉၉၅ ခုနှစ်တွင် ပိုမိုဒီမိုကေရစီနည်းလမ်းကျသည့် အခင်းအကျင်းကို ေတာင်းဆိုမှုနှင့်နွယ်ြပီး အမျိုးသားညီလာခံမှ အမျိုးသားဒီမိုကေရစီအဖွဲ့ချုပ်ကိုယ်စားလှယ်များအား ထုတ်ပယ်ခံခဲ့ရ ပါသည်။ ထို့ေနာက်ပိုင်းတွင် အဖွဲ့ချုပ်သည် အလွန်ခက်ခဲြကမ်းတမ်းေသာကာလကို ြဖတ်ေကျာ် ခဲ့ရပါသည်။
ဒီပဲရင်းလုပ်ြကံမှုြကီးေနာက်ပိုင်းတွင် အဖွဲ့ချုပ်ဥက္ကဋ္ဌနှင့် အေထွေထွအတွင်းေရးမှူးတို့ အား အကျဉ်းချြခင်း၊ ေနအိမ်တွင် နှစ်ရှည်ထိန်းသိမ်းြခင်းတို့ ြပုလုပ်ခဲ့သည်။ ၂၀၀၈ ခုနှစ်တွင် ြပည်သူ့ဆန္ဒခံယူပွဲ၌ ေထာက်ခံမဲ ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းေကျာ်ရသည်ဟု ေြကညာကာ ဖွဲ့စည်းအုပ်ချုပ်ပံု ဥပေဒကို အတည်ြပုလိုက်သည်။ တစ်ဖန် ၂၀၀၉ ခုနှစ်၊ ေမလတွင် အေမရိကန်နိုင်ငံသား ဂျွန်ယက်ေတာအမှုကိုအေြကာင်းြပု၍ ေဒါ်ေအာင်ဆန်းစုြကည်အား ထပ်မံစွဲချက်တင် ြပစ်ဒဏ် ချမှတ်ခဲ့ြပန်ပါသည်။