နိုင်ငံေရးအစီရင်ခံစာ စ/ဆံုး
အပိုင်း(၁)
အမျိုးသားဒီမိုကေရစီအဖွဲ့ချုပ်သည် ၁၉၈၈ ဒီမိုကေရစီအေရးေတာ်ပံုြကီးမှ ေမွးဖွားေပး ခဲ့ေသာ ြပည်သူ့ပါတီတစ်ရပ်ြဖစ်သည်။ အဖွဲ့ချုပ် ဥက္ကဌ၊ လူထုေခါင်းေဆာင်၊ ဒီမိုကေရစီ ေခါင်းေဆာင် ေဒါ်ေအာင်ဆန်းစုြကည်သည်လည်း ြမန်မာနိုင်ငံအတွင်း ေနေရာင်ြခည်ကျေရာက် ရာ ေဒသတိုင်းတွင် အံုြကွနိုးထလာခဲ့ေသာ ဒီမိုကေရစီနှင့် လူ့အခွင့်အေရးရုန်းကန်မှု ဒုတိယ လွတ်လပ်ေရးတိုက်ပွဲြကီးမှ ထွက်ေပါ်လာေသာ ေခါင်းေဆာင်ြဖစ်သည်။
ကျွန်ုပ်တို့သည် ြပည်သူလူထု၏ ေမျာ်လင့်ချက်နှင့် ဆန္ဒ၊ ခါးသီးမှုနှင့် ဘဝေပးအေမာများ ကို ထပ်တူခံစားရပ်တည်ခဲ့ကာ၊ တာဝန်သိစိတ်၊လံု့လဝိရိယနှင့် နိုင်ငံေရးေြဖာင့်မတ်မှုကို အေလး ထားေသာ ေခါင်းေဆာင်၏ ပဲ့ကိုင်ညွှန်ြကားမှုကို ခံယူလျက် အမျိုးသားြပန်လည်သင့်ြမတ် ညီညွတ်ေရး၊ ြငိမ်းချမ်းေရး၊ ဒီမိုကေရစီဟူသည့် ြကီးြမတ်သည့် နိုင်ငံေရးေလာကပါလတရား ပန်းတိုင်သို့ မဆုတ်မနစ် ချီတက်လျက်ရှိေပးသည်။အမျိုးသားဒီမိုကေရစီအဖွဲ့ချုပ်သည် ရှစ်ဆယ့်ရှစ်ဒီမိုကေရစီ အေရးေတာ်ပံုြကီး၏ မွန်ြမတ်သည့် အေမွကို ဆက်ခံခဲ့ေသာ ြပည်သူ့ပါတီြကီးတစ်ရပ်ြဖစ်သည့် အားေလျာ်စွာ -
- (၁) နိုင်ငံေတာ်၏ အချုပ်အြခာအာဏာသည် ြပည်သူလူထုမှ ဆင်းသက်ေစရမည်။
- (၂) အာဏာရှင်စနစ်နှင့် ြပည်သူလူထုကို ဖိနှိပ်ချုပ်ချယ်သည့် နိုင်ငံေရးစနစ်မျိုး ထွန်းကားြခင်းမရှိေစရ။
- (၃) နိုင်ငံေတာ်၏ အာဏာကို မူလပိုင်ရှင်များြဖစ်ြကေသာ ြပည်သူလူထုြကီး၏ လူမှ ဘဝဖွံ့ြဖိုးသာယာေရးအတွက်၊ သူတစ်ပါး၏အကျိုးကို မထိခိုက်ေစဘဲ စည်းကမ်း ရှိစွာြဖင့် ဒီမိုကေရစီကို အေြခခံ၍ တည်ေဆာက်ရန်။
- (၄) အေြခခံလူ့အခွင့်အေရးများကို ဖွဲ့စည်းအုပ်ချုပ်ပံုအေြခခံဥပေဒ၌ အတိအလင်း အာမခံမည် ….ဟူေသာ ရည်ရွယ်ချက်များြဖင့် ဖွဲ့စည်းခဲ့ပါသည်။ ြပည်တွင်း၊ ြပည်ပ၊ ြပည်သူလူထုများစွာ၏ ေထာက်ခံမှုကို ရရှိခဲ့သည်။ ဤြပည်သူလူထု၏ ေထာက်ခံမှု၊ လွတ်လပ်သည့်ဆန္ဒ၊ အာဏာရှင်စနစ်ကို ဖယ်ရှား၍ ဒီမိုကေရစီ ြပည်သူ့အစိုးရတပ်ရပ် ေပါ်ေပါက်ေစေရးစိတ်ဓါတ်များြဖင့် ၁၉၉၀ ြပည့်နှစ် ပါတီစံု အေထွေထွေရွးေကာက်ပွဲြကီးတွင် ေတာင်ြပိုကမ်းြပို အနိုင်ရရှိခဲ့သည်။
ြပည်သူလူထု၏ ဆန္ဒနှင့် ေမျှာ်လင့်ချက်များအေပါ် မထီမဲ့ြမင်ြပုြခင်း၊ ပါတီစံုအေထွေထွ ေရွးေကာက်ပွဲနှင့် ပါဝင်ယှဉ်ြပိုင်ြကသည့် နိုင်ငံေရးပါတီများ၏ ရလဒ်များ လစ်လျူရှုခံခဲ့ရြခင်း သည် ဤနိုင်ငံနှင့် နိုင်ငံသူနိုင်ငံသားများ တိုးတက်ေကာင်းစားေရး လမ်းကို ပိတ်ဆို့ရံုသာမက ဖျက်ဆီးလိုက်သကဲ့သို့ ြဖစ်ေပသည်။
အမျိုးသားဒီမိုကေရစီအဖွဲ့ချုပ်သည် -
- (က) “အမျိုးသားြပန်လည်ရင်ြကားေစ့ေရး။
- ( ခ ) စစ်မှန်ေသာ ပါတီစံုဒီမိုကေရစီနိုင်ငံေတာ် ေပါ်ေပါက်ေရး။
- (ဂ ) အများြပည်သူတို့ ယံုြကည်လက်ခံေသာ ဖွဲ့စည်းပံုအေြခခံဥပေဒ ေပါ်ထွန်းေရး။ တို့အတွက် ေတွ့ဆံုညှိနှိုင်းအေြဖရှာေရး”
ထို့ေနာက်ပိုင်းတွင် အဖွဲ့ချုပ်သည် အလွန်ခက်ခဲြကမ်းတမ်းေသာကာလကို ြဖတ်ေကျာ် ခဲ့ရပါသည်။ အေထွေထွအတွင်းေရးမှူး ေဒါ်ေအာင်ဆန်းစုြကည်နှင့် အဖွဲ့ချုပ်ေခါင်းေဆာင်များ၊ ြပည်သူ့လွှတ်ေတာ်ကိုယ်စားလှယ်များ၊ အဖွဲ့ချုပ်အဖွဲ့ဝင်များ၊ ဒီမိုကေရစီလိုလားေသာ ြပည်သူ လူထုများအားလံုး ဖိနှိပ်မှုအမျိုးမျိုး၊ လူ့အခွင့်အေရးချိုးေဖာက်မှုအမျိုးမျိုး ခံခဲ့ြကရပါသည်။ ၂၀၀၃ ခုနှစ် ဒီပဲရင်းလုပ်ြကံမှုြကီးသည် မင်းမဲ့ဝါဒနှင့် အစိုးရအြကမ်းဖက်မှုြကီးြဖစ်ေြကာင်း ကမ္ဘာ့ကုလသမဂ္ဂနှင့် နိုင်ငံတကာမှ သတ်မှတ်ခဲ့ြပီး နိုင်ငံေတာ်ေအးချမ်းသာယာေရးနှင့် ဖွံ့ြဖိုးေရး ေကာင်စီ(န.အ.ဖ)အစိုးရအား ြပင်းထန်ေသာ ဒဏ်ခတ်အေရးယူပိတ်ဆို့မှုများကို ချမှတ်ခဲ့သည် အထိ ြဖစ်ခဲ့သည်။
ဒီပဲရင်းလုပ်ြကံမှုြကီးေနာက်ပိုင်းတွင် အဖွဲ့ချုပ်ဥက္ကဋ္ဌနှင့် အေထွေထွအတွင်းေရးမှူးတို့ အား အကျဉ်းချြခင်း၊ ေနအိမ်တွင် နှစ်ရှည်ထိန်းသိမ်းြခင်းတို့ ြပုလုပ်ခဲ့သည်။ ၂၀၀၈ ခုနှစ်တွင် ြပည်သူ့ဆန္ဒခံယူပွဲ၌ ေထာက်ခံမဲ ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းေကျာ်ရသည်ဟု ေြကညာကာ ဖွဲ့စည်းအုပ်ချုပ်ပံု ဥပေဒကို အတည်ြပုလိုက်သည်။
တစ်ဖန် ၂၀၀၉ ခုနှစ်၊ ေမလတွင် အေမရိကန်နိုင်ငံသား ဂျွန်ယက်ေတာအမှုကိုအေြကာင်းြပု၍ ေဒါ်ေအာင်ဆန်းစုြကည်အား ထပ်မံစွဲချက်တင် ြပစ်ဒဏ် ချမှတ်ခဲ့ြပန်ပါသည်။
အပိုင်း(၂)
၂၀၀၉ ခုနှစ်၊ ဧြပီလ ၂၉ ရက်တွင် အမျိုးသားဒီမိုကေရစီအဖွဲ့ချုပ်မှ ေရွှဂံုတိုင်ေြကညာ စာတမ်းကို ထုတ်ြပန်ခဲ့ပါသည်။ “ြပည်ေထာင်စုြမန်မာနိုင်ငံကို ြပည်သူလူထုအေပါင်း ေမျှာ်မှန်း ထားသည့်အတိုင်း ဒီမိုကေရစီနိုင်ငံအြဖစ် တည်ေဆာက်သွားေရးြကိုးပမ်းရာတွင် လက်ငင်း ြကံုေတွ့ေနရေသာ နိုင်ငံေရးအြကပ်အတည်းများ အားလံုးကို ေြဖရှင်းနိုင်ေရး ရည်ရွယ်လျက်၊အဖွဲ့ချုပ် ဗဟိုအလုပ်အမှုေဆာင်အဖွဲ့၊ ြပည်နယ်/တိုင်းစည်းရံုးေရးအဖွဲ့ဝင်များ၊ ယေန့ထက်တိုင် အဖွဲ့ချုပ်နှင့်အတူတကွ ရပ်တည်ေနြကေသာ ြပည်သူ့လွှတ်ေတာ်ကိုယ်စားလှယ်များ၊ လူငယ် လုပ်ငန်းေဖာ်ေဆာင်ေရးအဖွဲ့ ကိုယ်စားလှယ်များသည် ရန်ကုန်ြမို့၊ အေနာက်ေရွှဂံုတိုင်လမ်းမရှိ အဖွဲ့ချုပ်အစည်းအေဝးခန်းမ၌ ၂၀၀၉ ခုနှစ်၊ ဧြပီလ(၂၈/၂၉) ေန့များတွင် နိုင်ငံေရး၊ စည်းရံုးေရး၊ ဖွဲ့စည်းေရး၊ ဖွဲ့စည်းပံုအေြခခံဥပေဒနှင့် ပတ်သက်၍ ြပန်လည်သံုးသပ်တင်ြပြခင်း၊ အေြခအေန အရပ်ရပ်ကို ေတွ့ဆံုညှိနှိုင်းေဆွးေနွးခဲ့ြကသည်။”
“ယင်းသို့ ေဆွးေနွးရာတွင် ြပဿနာအားလံုး ေြပလည်သွားေစမည့် အေကာင်းဆံုး နည်းလမ်းြဖစ်ေသာ ေတွ့ဆံုေဆွးေနွးေရး ြဖစ်ေပါ်လာေစေရးအတွက် အေြခအေနေကာင်းများ ဖန်တီးေပးနိုင်မည့် အစီအစဉ်များကို အများသေဘာတူညီြကသည့်အေလျာက်၊ ြပည်သူလူထု အား အသိေပးနိုင်ရန် ဤေရွှဂံုတိုင်ေြကညာစာတမ်းကို ထုတ်ြပန်ေြကညာလိုက်သည်” ဟု နိဒါန်း ချီလျက် အဆိုပါစာတမ်းကို ထုတ်ြပန်ခဲ့ပါသည်။အဖွဲ့ချုပ်သည် ြမန်မာြပည်နိုင်ငံေရး၏ လိပ်ခဲ တည်းလည်း ေသာင်မတင်ေရမကျြဖစ်ေနေသာ အကျပ်အတည်းများစွာကို ေတွ့ဆံုေဆွးေနွး အေြဖရှာနည်းလမ်းမှတစ်ပါး အြခားမရှိဟူသည့် အယူအဆကို တစ်ေလျှာက်လံုး ကိုင်စွဲခဲ့သည်။ ြမန်မာြပည်နိုင်ငံေရး၏ ပေဟဠိသည် ေတွ့ဆံုေဆွးေနွးေရးလမ်းေြကာင်းေပါ်၌သာ အေြဖရှိသည် ဟု ယံုြကည်ခဲ့သည်။
- (၁) ဦးတင်ဦးသည်၊ ေဒါ်ေအာင်ဆန်းစုြကည်အပါအဝင် နိုင်ငံေရးအကျဉ်းသားအားလံုး ြခွင်းချက်မရှိ လွှတ်ေပးေရး။
- (၂) ဖွဲ့စည်းပံုအေြခခံဥပေဒ(၂၀၀၈) ြပန်လည်သံုးသပ်ြပင်ဆင်ေရးြဖစ်ြပီး (န.အ.ဖ) အေနြဖင့် ေရွးေကာက်ပွဲကို တစ်ဖက်သက် မြဖစ်မေန ြပုလုပ်မည်ဆိုပါက -
- (က) အဖွဲ့ချုပ်ေခါင်းေဆာင်များအပါအဝင် နိုင်ငံေရးအကျဉ်းသားအားလံုး ြခွင်းချက်မရှိ ြပန်လွှတ်ေပးလျှင်၊
- (ခ ) ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပံုအေြခခံဥပေဒမှ ဒီမိုကေရစီစံနှုန်းများနှင့် မကိုက်ညီသည့် အချက်များကို ြပင်ဆင်ေပးလျှင်၊
- (ဂ ) အားလံုးလွှမ်းြခံုပါဝင်နိုင်မည့် လွတ်လပ်၍တရားမျှတေသာ ေရွးေကာက်ပွဲ အြဖစ် နိုင်ငံတကာ ေစာင့်ြကည့်ေလ့လာမှုကို ခွင့်ြပုလျက် ကျင်းပမည် ဆိုလျှင်၊
“အမျိုးသားဒီမိုကေရစီအဖွဲ့ချုပ်သည် ြပည်သူတစ်ရပ်လံုး၏ အကျိုးစီးပွားများကို သယ်ေဆာင်နိုင်ေရး ရည်ေမျှာ်၍ ေပါ်ေပါက်လာမည့် နိုင်ငံေရးပါတီများ မှတ်ပံုတင်ြခင်းဥပေဒ၊ ေရွးေကာက်ပွဲနှင့် စပ်လျဉ်းေသာ ဥပေဒတို့ကို ေလ့လာြပီး၊ အထူးကိစ္စတစ်ရပ်အေနြဖင့် အေလး ထားစဉ်းစား၍ ေရွးေကာက်ပွဲကို ဝင်ေရာက်ယှဉ်ြပိုင်နိုင်ရန် ရည်ရွယ်ေြကာင်း ဤေရွှဂံုတိုင် ေြကညာစာတမ်းကို အေလးအနက် ထုတ်ြပန်ေြကညာလိုက်သည်”ဟု သေဘာထားြဖင့် ြပည်သူ လူထုအား အသိေပးခဲ့သည်။
နိုင်ငံေတာ်ေအးချမ်းသာယာေရးနှင့် ဖွံ့ြဖိုးေရးေကာင်စီအစိုးရ(န.အ.ဖ)သည် အဖွဲ့ချုပ် တစ်ေလျှာက်လံုး ကျင့်သံုးရပ်တည်ခဲ့ေသာ အမျိုးသားရင်ြကားေစ့ေရးနှင့် ေတွ့ဆံုေဆွးေနွး အေြဖရှာေရး ကမ်းလှမ်းချက်ေပါင်းများစွာကို လက်ခံခဲ့ြခင်းမရှိေပ။
အစိုးရက ၂၀၁၀ ြပည့်နှစ်၊ ေဖေဖာ်ဝါရီလတွင် အေထွေထွေရွးေကာက်ပွဲြပုလုပ်မည် ြဖစ်ေြကာင်း ေြကညာခဲ့ြပီး နိုင်ငံေရးပါတီများ မှတ်ပံုတင်ြခင်းဥပေဒနှင့် ေရွးေကာက်ပွဲ ကျင်းပေရးေကာ်မရှင်ဥပေဒမှ ြပဋ္ဌာန်းခဲ့သည်။ ဤဥပေဒများအရ -
- (၁) အကျဉ်းကျေနသူများအား အဖွဲ့ဝင်အြဖစ် လက်မခံေရး၊ ထုတ်ပယ်ပစ်ရန်၊
- (၂) ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပံုအေြခခံဥပေဒအား ထိန်းသိမ်းကာကွယ်ေစာင့်ေရှာက်ပါမည်ဟု ကတိခံဝန်လက်မှတ်ထိုးရန်၊
ဟူေသာ ကန့်သတ်ချက်များကို လိုက်နာြကရေပမည်။ အမျိုးသားဒီမိုကေရစီအဖွဲ့ချုပ်အေနြဖင့် အကျဉ်းကျေနေသာ မိမိတို့ေခါင်းေဆာင် ေဒါ်ေအာင်ဆန်းစုြကည်အား ပါတီဝင်အြဖစ်မှ ဖယ်ရှား ပစ်ေရး၊ မိမိအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံေရးအကျဉ်းသားများအား ကန့်သတ်ဖယ်ရှား ထုတ်ပယ်ထားေရးနှင့် ြပည်သူလူထုအေပါ် အကျိုးမြပုေသာ ဒီမိုကေရစီစံချိန်စံညွှန်းများနှင့် မကိုက်ညီေသာ ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပံုအေြခခံဥပေဒအား ထိန်းသိမ်း၊ ကာကွယ်၊ ေစာင့်ေရှာက်ပါမည်ဟု လက်မှတ်ေရးထိုး ကတိခံဝန်မှုြပုေရးတို့ကို ဆန့်ကျင်ခဲ့သည်။
မျှတမှုမရှိသည့် နိုင်ငံေရးပါတီများ မှတ်ပံုတင် ဥပေဒနှင့် ေကာ်မရှင်ဥပေဒများကို ေမးခွန်းထုတ်ခဲ့သည်။ ေနအိမ်အကျယ်ခံ လူထုေခါင်းေဆာင်၊ ဒီမိုကေရစီေခါင်းေဆာင် ေဒါ်ေအာင်ဆန်းစုြကည်၏ အမှာစကားနှင့် ရပ်တည်ချက်များသည် အဖွဲ့ဝင်များနှင့် ြပည်သူလူထုအတွက် အားတက်ေစပါသည်။
၂၀၁၀ ြပည့်နှစ်၊ မတ်လ ၂၉ ရက်တွင် ကျင်းပေသာ အမျိုးသားဒီမိုကေရစီအဖွဲ့ချုပ် နိုင်ငံလံုးဆိုင်ရာဗဟိုဦးစီးအဖွဲ့အစည်းအေဝးြကီးမှ အဖွဲ့ချုပ်အေနြဖင့် နိုင်ငံေရးပါတီအြဖစ် မှတ်ပံုမတင်ေရး၊ ၂၀၁၀ ေရွးေကာက်ပွဲသို့ ဝင်ေရာက်ယှဉ်ြပိုင်မှု မြပုေရးတို့ကို တစ်ခဲနက် ြပတ်ြပတ်သားသား ဆံုးြဖတ်ခဲ့ပါသည်။ ဤကဲ့သို့ အဖွဲ့ချုပ်၏ ေသေရး၊ရှင်ေရး၊ ေဘးြကပ်၊ နံြကပ် အေြခအေနအေပါ် ရုန်းထွက်အေြဖရှာေရးနှင့် ပတ်သက်၍ ဗဟိုအလုပ်အမှုေဆာင်အဖွဲ့အတွင်း သေဘာထားကွဲလွဲမှုအချို့ရှိြပီး အချို့ ပဲ့စင်ထွက်ခဲ့ပါသည်။
အဖွဲ့ချုပ် ဗဟိုအလုပ်အမှုေဆာင်အဖွဲ့ဝင်များ ဦးေဆာင်မှုြဖင့် ြမန်မာြပည် တစ်နံ တစ်လျားသို့ အဖွဲ့ချုပ်၏ သေဘာထားနှင့် ရပ်တည်ချက်များကို ကျယ်ကျယ်ြပန့်ြပန့် ေဆွးေနွး ြပနိုင်ခဲ့ပါသည်။ အဖွဲ့ချုပ်၏ ပကတိအေနအထားကို ရိုးသားပွင့်လင်းစွာ ရှင်းလင်းြပနိုင်ခဲ့ပါသည်။
တစ်ဆက်တည်းမှာပင် ၂၀၁၀ ေရွးေကာက်ပွဲဆန့်ကျင်ေရး သပိတ်တိုက်ပွဲကို ဆင်နွှဲခဲ့ြကပါသည်။ ၂၀၁၀ ေရွးေကာက်ပွဲ မဲမေပးေရး၊ နိုင်ငံေရးလှုပ်ရှားမှုများကို အဖွဲ့ချုပ် လူငယ်များ၊ အမျိုးသမီး များ၊ မျိုးနွယ်စုများ၊ အစိုးရမဟုတ်သည့် လူထုလူတန်းစားအဖွဲ့အစည်းများသည် အာဏာပိုင် တို့၏ ဟန့်တားမှု၊ ဖမ်းဆီးမှုနှင့် နှိပ်ကွပ်မှုများြကားမှ ရဲရင့်ေြပာင်ေြမာက်စွာ ေဆာင်ရွက်နိုင်ခဲ့ ြကပါသည်။
- (၁) အမျိုးသားဒီမိုကေရစီအဖွဲ့ချုပ်အား ဝန်းရံေရး၊
- (၂) ေဒါ်ေအာင်ဆန်းစုြကည်အား ဝန်းရံေရး၊
- (၃) ၉၀ ြပည့်နှစ် ေရွးေကာက်ပွဲရလဒ်အား ဝန်းရံေရး၊
ဟူေသာ သေဘာထားများကို ြပည်သူလူထုအတွင်း စိမ့်ဝင်ြပန့်နှံ့ေအာင် ြကိုးပမ်းခဲ့ြကပါသည်။
အပိုင်း(၃)
၂၀၁၀ ြပည့်နှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ ၁၃ ရက်တွင် လူထုေခါင်းေဆာင်၊ ဒီမိုကေရစီေခါင်းေဆာင် ေဒါ်ေအာင်ဆန်းစုြကည် ေနအိမ်အကျယ်ချုပ်မှ လွတ်ေြမာက်ခဲ့ပါသည်။ ေဒါ်ေအာင်ဆန်းစုြကည် ယခုတစ်ြကိမ် ြပန်လည်လွတ်ေြမာက်လာြခင်းအေပါ်၊ ြပည်သူလူထု၏ ေနွးေထွးေသာ ြကိုဆို ေထာက်ခံမှု၊ ယံုြကည်ေမျှာ်လင့်မှု၊ အားကိုးစိတ်ချမှုတို့မှာ ယခင်အြကိမ်များကထက် ပိုမို၍ အဓိပ္ပါယ်ေလးနက်ခဲ့ပါသည်။ မိမိတို့၏ ကိုယ်ပိုင်စွမ်းရည်များအေပါ် သစ္စာတရားနှင့် အမှန် တရားအေပါ် ကိုင်းညွတ်မှုပံုရိပ်များမှာလည်း ပိုမို၍ ပီြပင်လာခဲ့ပါသည်။ကမ္ဘာ့ကုလသမဂ္ဂ၊ အေမရိကနှင့် ဥေရာပသမဂ္ဂတို့၏ ြမန်မာနိုင်ငံအေပါ် သေဘာထား ေြပာင်းလဲလာမှုသည်လည်း ဒီမိုကေရစီြပုြပင်ေြပာင်းလဲေရးအတွက် တွန်းအားြဖစ်ေစခဲ့ပါသည်။ အထူးသြဖင့် သမ္မတြကီး ဦးသိန်းစိန် ေခါင်းေဆာင်ေသာ အစိုးရသည် ယခင်စစ်အာဏာရှင် အစိုးရ၏ ေလာင်းရိပ်မှ ရုန်းထွက်ရန် ြကိုးစားလာမှုနှင့် ေဒါ်ေအာင်ဆန်းစုြကည်၏ တည်ြငိမ် မှန်ကန်ေသာ သေဘာထားတို့သည် ြပည်သူလူထုအတွက် ဥမင်လိုဏ်ေခါင်းအေပါက်ဝဆီမှ လာေသာ အလင်းေရာင်ြဖာထွက်ေနမှုကို အားတက်ဖွယ်ြကံုေတွ့လိုက်ရြခင်း ြဖစ်ပါသည်။
ဒီမိုကေရစီေခါင်းေဆာင် ေဒါ်ေအာင်ဆန်းစုြကည်သည် အဖွဲ့ချုပ်အတွင်း လှုပ်ရှားေနခဲ့ ြပီးြဖစ်ေသာ တိုင်းရင်းသားမျိုးနွယ်စုဆိုင်ရာ ညီညွတ်ေရးအဖွဲ့အစည်းများ ကျန်းမာေရး၊ ပညာ ေရး၊ ဥပေဒအေထာက်အကူြပု စသည့် လုပ်ငန်းများကို ကွန်ရက်များအြဖစ် ဖွဲ့စည်းနိုင်ခဲ့ြပီး ပိုမို ပီြပင်စနစ်တကျြဖစ်ေအာင် နိုင်ငံအနှံ့ ပျံ့နှံ့ေအာင် အားေပးေဆာင်ရွက်ခဲ့ပါသည်။ နိုင်ငံတကာရှိ ြမန်မာ့ဒီမိုကေရစီအင်အားစုများနှင့်လည်း ဆက်ဆံေရးတိုးြမှင့်လျက်၊ အားေကာင်းေမာင်းသန် ြဖစ်ေအာင် စုစည်းနိုင်ခဲ့ပါသည်။
၂၀၁၁ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လ ၁၉ ရက် ေနြပည်ေတာ်၌ သမ္မတြကီးဦးသိန်းစိန်နှင့် အမျိုးသား ဒီမိုကေရစီအဖွဲ့ချုပ်ေခါင်းေဆာင် ေဒါ်ေအာင်ဆန်းစုြကည်တို့၏ မျက်နှာချင်းဆိုင် ေတွ့ဆံု ေဆွးေနွးမှုသည် အချိန်တိုေတာင်းေသာ်လည်း နှစ်ေပါင်း ၂၀ ေကျာ် ေအးခဲေနခဲ့ေသာ နိုင်ငံေရး ြပဿနာများကို ေြဖရှင်းနိုင်ေရးလမ်းစ ြဖစ်လာခဲ့ပါသည်။ ဤတဒဂင်္ေတွ့ဆံုမှုမှ ထာဝရ ရင်ြကားေစ့ေရးကို ဦးလှည့်နိုင်ခဲ့ြပီး စိန်ေခါ်မှုများကိုအခွင့်အလမ်းအြဖစ် ေြပာင်းလဲနိုင်ခဲ့ပါသည်။ ေဘးြကပ်နံြကပ်နိုင်ငံေရး နာတာရှည်ေရာဂါအတွက် “အနာသိလျှင် ေဆးရှိသည်”ဟူေသာ ဆိုရိုးအတိုင်း ကုစားနိုင်ေရးအခွင့်ေကာင်းကို အမိအရ ဆုပ်ကိုင်နိုင်ခဲ့ပါသည်။
၂၀၁၁ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ ၄ ရက်တွင် ြပည်ေထာင်စုသမ္မတြမန်မာနိုင်ငံေတာ် နိုင်ငံေရး ပါတီများ မှတ်ပံုတင်ြခင်းဥပေဒကို ြပင်ဆင်သည့်ဥပေဒအား ြပဋ္ဌာန်းခဲ့ပါသည်။ ယင်းဥပေဒအား လက်ခံနိုင်သြဖင့် ၂၀၁၁ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ ၁၈ ရက်တွင်ကျင်းပေသာ အဖွဲ့ချုပ်ဗဟိုဦးစီးအဖွဲ့ အစည်းအေဝးမှ -
- (၁) အမျိုးသားဒီမိုကေရစီအဖွဲ့ချုပ်ကို နိုင်ငံေရးပါတီများ မှတ်ပံုတင်ြခင်းဥပေဒနှင့် အညီ တရားဝင်နိုင်ငံေရးပါတီအြဖစ် မှတ်ပံုတင်မည်၊
- (၂) ေနာင်လာမည့် ေရွးေကာက်ပွဲများတွင် ဝင်ေရာက်ယှဉ်ြပိုင် အေရွးခံမည်၊
ဟု ေြကညာခဲ့ပါသည်။ ေရွှဂံုတိုင် ေြကညာစာတမ်းတွင်လည်း “ဒီမိုကေရစီခရီးတွင် ေရွးေကာက် ပွဲဟူသည် ြဖတ်သန်းရမည့် မှတ်တိုင်တစ်ခုြဖစ်သည်ဟု အဖွဲ့ချုပ်က လက်ခံထားသည်။ အဖွဲ့ချုပ် သည် ဒီမိုကေရစီတိုက်ပွဲကို စွန့်ခွာမည်မဟုတ်၊ အဖွဲ့ချုပ်သည် မည်သည့်အေြခအေနတွင်မဆို ြပည်သူလူထုနှင့် တစ်သားတည်းရှိေနမည်ြဖစ်သည်”ဟု ေဖာ်ြပထားေပသည်။
ထို့ေနာက် ြပန်လည်မှတ်ပံုတင်ရန် လုပ်နည်းလုပ်ထံုးများအတိုင်း ေဆာင်ရွက်ခဲ့ရာ ၂၀၁၂ ခုနှစ်၊ဇန်နဝါရီလ ၅ရက်တွင် ြပည်ေထာင်စုေရွးေကာက်ပွဲေကာ်မရှင်မှ မှတ်ပံုတင်အမှတ်- ၀၄၇ ြဖင့် မှတ်ပံုတင်ခွင့်ြပုခဲ့ပါသည်။ မှတ်ပံုတင်ြပီးေနာက် နာယက ဦးတင်ဦးအမှူးြပုေသာ သဘာပတိအဖွဲ့နှင့် ေဒါ်ေအာင်ဆန်းစုြကည် ဥက္ကဋ္ဌအြဖစ် ဦးေဆာင်ေသာ ဗဟိုအလုပ် အမှုေဆာင်အဖွဲ့တို့ကို ဖွဲ့စည်းခဲ့ပါသည်။
၂၀၁၁ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ ၃၀ ရက်တွင် ြပည်ေထာင်စုေရွးေကာက်ပွဲေကာ်မရှင်က လွှတ်ေတာ်အရပ်ရပ်မှ လစ်လပ်သွားေသာ ကိုယ်စားလှယ်များ၏ ေနရာများကို ြဖည့်စွက်ရန် ၂၀၁၂ ခုနှစ်၊ ဧြပီလ ၁ ရက်တွင် ြကားြဖတ်ေရွးေကာက်ပွဲများ ကျင်းပမည်ြဖစ်ေြကာင်း ေြကညာ ခဲ့ပါသည်။ အဖွဲ့ချုပ်က တစ်နိုင်ငံလံုးတွင် လစ်လပ်ခဲ့ေသာ မဲဆန္ဒနယ်ေြမ ၄၈ နယ်စလံုးကို ဝင်ေရာက်ယှဉ်ြပိုင်ရန် ဆံုးြဖတ်ခဲ့ြပီး၊ ၂၀၁၂ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ၅ ရက်မှစ၍ ေရွးေကာက်ပွဲ ေအာင်နိုင်ေရးအဆင့်ဆင့်ကို ဖွဲ့စည်းခဲ့ပါသည်။
ဗဟိုေရွးေကာက်ပွဲေအာင်နိုင်ေရးေကာ်မတီသည် တိုေတာင်းလှေသာ သတ်မှတ်ကာလအတွင်း လစ်လပ်ေနရာတိုင်းအတွက် လွှတ်ေတာ် ကိုယ်စားလှယ်ေလာင်းများကို စနစ်တကျ ေရွးချယ်သတ်မှတ် တာဝန်ေပးခဲ့ပါသည်။ ဥက္ကဋ္ဌ ေဒါ်ေအာင်ဆန်းစုြကည် ကိုယ်တိုင်လည်း ရန်ကုန်တိုင်းေဒသြကီး၊ ေကာ့မှူးြမို့နယ်မှ ြပည်သူ့ လွှတ်ေတာ်ကိုယ်စားလှယ်အြဖစ် ပါဝင်ယှဉ်ြပိုင် အေရွးခံရန် စာရင်းတင်သွင်းခဲ့ပါသည်။
ယခုအခါ ြပည်ေထာင်စုလွှတ်ေတာ်တွင် ေဒါ်ေအာင်ဆန်းစုြကည် အမှူးြပုေသာ အဖွဲ့ချုပ် ကိုယ်စားလှယ်များသည် လွှတ်ေတာ်တွင်း နိုင်ငံေရးြဖစ်ေသာ အမျိုးသားရင်ြကားေစ့ေရး၊ ဥပေဒ ြပုေရး၊ အုပ်ချုပ်ေရး၊ တရားစီရင်ေရး အာဏာဆိုင်ရာ ကိစ္စအဝဝတို့ကို မနားမေန ြကိုးစား ေဆာင်ရွက်ေနခဲ့ပါသည်။ လွှတ်ေတာ်ြပင်ပနိုင်ငံေရး၊ တစ်နည်းအားြဖင့် လူထုနိုင်ငံေရး၏ အခန်းကဏ္ဍကိုလည်း ပစ်ပယ်ထား၍ မရနိုင်ေပ။ အချိုးညီညီ ပူးေပါင်းေဆာင်ရွက်ြကရဦးမည် ြဖစ်ပါသည်။
ဥက္ကဋ္ဌ ေဒါ်ေအာင်ဆန်းစုြကည်သည် လွှတ်ေတာ်အတွင်း နိုင်ငံေရး၊ လွှတ်ေတာ်ြပင်ပ နိုင်ငံေရးနှင့် မိမိအဖွဲ့ချုပ် ြပင်ဆင်ဖွဲ့စည်းေရးဆိုင်ရာ တာဝန်များနှင့် မအားလပ်သည့်ြကားမှပင် ထိုင်းနိုင်ငံတွင် ကျင်းပေသာ ကမ္ဘာ့စီးပွားေရးညီလာခံသို့လည်းေကာင်း၊ ကမ္ဘာ့အလုပ်သမား အဖွဲ့ြကီး၏ ညီလာခံသို့လည်းေကာင်း တက်ေရာက်ခဲ့ြပီး ၁၉၉၁ ခုနှစ်က ကိုယ်တိုင်မယူြဖစ်ခဲ့ ေသာ ကမ္ဘာ့ြငိမ်းချမ်းေရးနိုဗယ်လ်ဆုေပးပွဲသို့လည်း တက်ေရာက်၍ ေကျးဇူးတင်ဂုဏ်ြပုစကား ေြပာခဲ့ရပါသည်။ ထို့အတူ ဂုဏ်သိက္ခာြကီးမားေသာ ြဗိတိသျှပါလီမန်တွင်လည်း ေြပာင်ေြမာက် ေသာ နိုင်ငံေရးမိန့်ခွန်းကို ေြပာြကားခဲ့ရပါသည်။
ထို့အတူ ကမ္ဘာ့ကုလသမဂ္ဂ၊ ြပင်သစ်၊ အေမရိကန်ြပည်ေထာင်စု၊အိန္ဒိယ၊ ေတာင်ကိုရီး ယား စသည့် နိုင်ငံများ၏ ဖိတ်ြကားချက်အရလည်း ခိုင်မာေသာ မိတ်သဂင်္ဟခရီးစဉ်အြဖစ် ချစ်ြကည်ေရးမိန့်ခွန်းများ ေြပာြကားခဲ့ရပါသည်။
ြမန်မာနိုင်ငံ၏ အေြပာင်းအလဲ ပွင့်လင်းထွန်းသစ်စြပုလာသည်နှင့်အမျှ အေမရိကန် ြပည်ေထာင်စုမှ သမ္မတ မစ္စတာအိုဘားမားနှင့် နိုင်ငံြခားေရးဝန်ြကီး မစ္စကလင်တန် အပါအဝင် အာရှ၊ ဥေရာပမှ အုပ်ချုပ်ေရး၊ စီးပွားေရး၊ ဘဏ္ဍာေရး၊ လူမှုေရး၊ ပညာေရး၊ ကျန်းမာေရး တာဝန်ရှိသူများနှင့် ဝန်ြကီးများနှင့်လည်း ဥက္ကဋ္ဌေဒါ်ေအာင်ဆန်းစုြကည် ေတွ့ဆံု၍ နိုင်ငံေတာ် အကျိုး၊ ြပည်သူလူထုအကျိုးအတွက် ပူးေပါင်းေဆာင်ရွက်ေရးဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းများကို အေကာင် အထည်ရှိရှိ ေဆွးေနွးခဲ့ြကပါသည်။
အမျိုးသားဒီမိုကေရစီအဖွဲ့ချုပ်ဥက္ကဋ္ဌ၏ တာဝန်သိမှု၊ ေတွးေခါ်ေြမာ်ြမင်ေရးအြမင်ကျယ်မှု နှင့် ပါးနပ်မှုတို့ေြကာင့် အဖွဲ့ချုပ်သည် လွတ်လပ်ပွင့်လင်းမှုကို အတန်အသင့်ရရှိခဲ့ပါသည်။ ဤအေနအထားများအေပါ် အေြခခံလျက်၊ အမျိုးသားဒီမိုကေရစီအဖွဲ့ချုပ်သည် ၂၀၁၂ ခုနှစ်၊ ေမလမှစ၍ ပထမအြကိမ် နိုင်ငံလံုးဆိုင်ရာ ညီလာခံြကီးတစ်ရပ် ကျင်းပရန် ေဆာင်ရွက်ခဲ့ရာ၊ ယခုအခါ ရပ်/ေကျးညီလာခံမှသည် ြမို့နယ်၊ ခရိုင်၊ ြပည်နယ်နှင့် တိုင်းညီလာခံများ ကျင်းပြပီးစီး လျက်၊ စနစ်ကျေသာ၊ ဒီမိုကေရစီနည်းကျေသာ ြပည်သူ့ပါတီတစ်ရပ် ဖွဲ့စည်းရန် ကျွန်ုပ်တို့ အဆင်သင့်ြဖစ်ေနြကြပီ ြဖစ်ပါသည်။ ဤနိုင်ငံလံုးဆိုင်ရာ ညီလာခံြကီးမှတစ်ဆင့် ၂၀၁၅ ခုနှစ်၊ ပါတီစံုအေထွေထွေရွးေကာက်ပွဲြကီး၌ လိုအပ်ေသာ ရလဒ်ေကာင်းများ ရရှိရန် ြကိုးပမ်းရဦးမည် ြဖစ်ပါသည်။
ထို့အတူ ကျွန်ုပ်တို့ေရှ့၌ ရင်ဆိုင်ြကံုေတွ့ေနရဆဲြဖစ်ေသာ ရခိုင်နှင့် ကချင်ြပည်နယ်များ မှ ပဋိပက္ခများကိစ္စ၊လက်ပံေတာင်းေတာင်အေရး အပါအဝင်၊ ဖွံ့ြဖိုးေရးနှင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ဆိုင်ရာ ြပဿနာများ ၂၀၁၂ ေရွးေကာက်ပွဲတွင် အဖွဲ့ချုပ်က ဦးစားေပးြကိုးပမ်းမည်ဟု ကတိြပု ခဲ့ေသာ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး၊ ြပည်တွင်းြငိမ်းချမ်းေရးနှင့် ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပံုအေြခခံဥပေဒ ြပင်ဆင်ေရးစေသာ အဓိကစိန်ေခါ်မှုများကိုလည်း ရင်ဆိုင်ယှဉ်ြပိုင်ြကရဦးမည် ြဖစ်ပါသည်။
ကျွန်ုပ်တို့ အမျိုးသားဒီမိုကေရစီအဖွဲ့ချုပ်သည် ဆက်လက်၍ အေမှာင်ေခတ်၏ သာမန် မဟုတ်ေသာ နှစ်ကာလများကို ဇွဲနဘဲြဖင့် အဖွဲ့ချုပ်ေခါင်းေဆာင်အေပါ်၊ အဖွဲ့ချုပ်အေပါ်၊ ြပည်သူလူထုအေပါ်၊ အမျိုးသားရင်ြကားေစ့ေရးေပါ်၊ သစ္စာေစာင့်သိရင်း ြကံ့ြကံ့ခံ ရပ်တည် ြဖတ်သန်းခဲ့ရပါသည်။ မလိုမုန်းထားမှု၊ အာဃာတ ဣဿာမစ္ဇရိယနှင့် ဂိုဏ်းဂနဝါဒများ၏ အဟန့်အတားများကိုလည်း ဦးလည်မသုန် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရပါသည်။
သတ္တိနှင့် ဆံုးြဖတ်ချက်အေပါ် သစ္စာရှိလာခဲ့ြကေသာ ကျွန်ုပ်တို့ အဖွဲ့ဝင်များ၊ ြပည်သူများသည် မိမိတို့၏ ကံြကမ္မာအသစ်၊ ပတ်ဝန်းကျင်အသစ်အတွက်၊ ကာလနှင့် ေဒသကို ပုခံုးချင်းယှဉ်လျက် စိန်ေခါ်မှုများကို ေကျာ်ြဖတ်ရင်း သံမဏိသား ကျလာြကသူများြဖစ်ြကသည့် အားေလျာ်စွာ အခက်အခဲ၊ အကျပ် အတည်းအသစ်များအေပါ်၌လည်း ြဖတ်ေကျာ် ေအာင်ပွဲရယူနိုင်လိမ့်မည်ဟု ယံုြကည်ရင်း ဤနိုင်ငံေရးအစီရင်ခံစာကို နိဂံုးချုပ်လိုက်ရပါသည်။
ဗဟိုအလုပ်အမှုေဆာင်အဖွဲ့
အမျိုးသားဒီမိုကေရစီအဖွဲ့ချုပ်
ရန်ကုန်ြမို့၊
၁၃၇၄ ခုနှစ်၊ တပို့တွဲလြပည့်ေကျာ် (၁၃)ရက်
၂၀၁၃ ခုနှစ်၊မတ်လ (၁၀) ရက်